Tueis
Taxus baccata
Taxaceae
Àutri noum : Liéu, Ife, Aubre-de-vido, Ourmin, Bos-de-la-santo-Baumo.
Noms en français : If, If commun.
Descripcioun :Lou tueis, aubre que se rescontre dins li relarg umide de colo, èi pas di mai coumun. Defèt es esta derraba pèr li païsan que si fueio soun proun empouisounanto pèr li bèsti. Se recounèis à la coulour roujo de soun pège e à si fueio en aguio, bèn verdo dessubre e mai claro dessouto. Li pèd mascle e femello soun diferènt. Li femello porton, au mes d'avoust li "fru" roujo (arile) .
Usanço :La planto es empouisounanto dins tóuti si partido aleva l'arile roujo qu'èi poussible de manja pèr eisèmple en counfituro. Avisas-vous de pas garda la grano negro (fotò) ! D'ùni produ chimi dóu tueis soun estudia que poudrien èstre bon pèr lucha contro lou cancèr (taxol).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Taxus
Famiho : Taxaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Basso mountagno
- Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Taxus baccata L., 1753
Santìssimo(-di-pichot)
Astrantia minor
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Petite Astrance, Petite Radiaire.
Descripcioun :La pichoto santìssimo, mens coumuno que sa cousino Astrantia major, trachis dins li pelouso roucaiouso, li roucas umide e li melounié de mountagno. Li brout (oumbello) fan pas mai que 2 cm de larg e li tros de fueio soun prim. Coumpara emé la santssimo que ié sèmblo proun.
Usanço :Fai partido dóu "faltrank" suisse que caup d'ùni flour de mountagno pèr sougna li counmoucioun (Dictionnaire de la santé et des maladies, Grimaud de Caud, 1835). Es couneigudo pèr èstre vulneràri.
Port : Erbo
Taio : 0,1 à 0,4 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Astrantia
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 1700 à 2800 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pelouso
- Roucas
- Melouniero
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Astrantia minor L., 1753